Protekle decenije cena kvadratnog metra stambenog prostora je varirala uporedo sa okolnostima koje su se oblikovale, kroz niz faktora koji utiču na kreiranje čitave situacije, pa i same cene. Svedoci smo da je u poslednjih, možda i godinu dana, došlo do izvesnog rasta cena stanova što je pretpostavimo posledica povoljnijih kredita, ali i tražnje koja premašuje ponudu. Bez obzira na višu cenu kvadrata, najtraženiji su manji stanovi. Takođe, traženiji su i stanovi u novogradnji, a ona predstavlja jedan od činilaca koji utiču na formiranje cene.
Dakle, ukoliko bismo krenuli redom, najvažniji faktori koji utiču na formiranje cene kvadratnog metra, odnosno cene stana svakako su pre svega lokacija, zatim činjenica da li je izgradnju stana pratila zakonski uređena dokumentacija odnosno uknjižen, struktura i posedovanje terase/balkona, spratnost, posedovanje lifta i položaj stana, stanje u kome se stan nalazi sa akcentom na stanje sanitarija, mikrolokacija koja pogoduje potrebama kupca i naravno potražnja.
Lokacija utiče na bruto cenu i do 30 posto. Kako je grad Beograd podeljen na zone, u različitim krajevima cene mogu varirati do 25 procenata, a što se tiče opština po visini cene prednjače Vračar, Stari grad i Novi Beograd.
Uknjiženost stana je faktor koji omogućava sigurnost u smislu kupoprodaje i prenosa prava svojine, što svakako utiče na cenu, dok se kod neuknjiženih stanova kao i stanova u izgradnji mora utvrditi da li su legalno izgrađeni.
Struktura stana u smislu organizacije unutrašnjeg prostora svakako je uvek na ceni. Funkcionalan stan kome nisu potrebne intervencije u vidu adaptacija u smislu organizacije prostora svakako je privlačniji. Takođe, terasa, posebno ukoliko je ušuškana i izolovana od gradske buke i vreve, predstavlja, ma kolika bila osnov je za višu cenu. Posedovanje pomoćnog prostora kao što su podrumi, razne ostave i tavanski pristori se takođe moraju uzeti u obzir bez obzira što se ne nalaze na vlasničkom listu.
Stanovi koji se nalaze u na visokim spratovima ili u prizemlju i suterenima svakako imaju nižu cenu, za razliku od stanova koji se nalaze između prvog i četvrtog sprata. Na cenu stana utiče i visina zgrade. Naime, stanovi u nižim zgradama sa manjim brojem stanova su traženiji. Prednost je i ako u postoji lift u zgradi u kojoj se stan nalazi, posebno s obzirom na činjenicu da cena ugradnje lifta se kreće u iznosu od oko 25000 evra.
Naravno, važan je vizualni momenat, pa tako stanovi koji su adaptirani, odnosno ne zahtevaju dodatne intervencije u smislu krečenja, zamene stolarije ili hoblovanja parketa su svakako cenjeniji. Naročito je od značaja u kakvom se stanju nalaze instalacije odnosno sanitarije.
Povezanost gradskim prevozom sa drugim delovima grada, blizina zdravstvene ustanove, škole, vrtića, tržnih centara, ali i posedovamje garaža i parkinga samo su neki od kriterijuma koji beskompromisno utiču na visinu cene. Od zanačaja je i blizina i organizovanost parka kao i zelenih površina.
I na kraju, potražnja je svakako jedan od bitnih elemenata. Procene su da se u Beograd svake godine doseli oko 20000 ljudi, koji utiču na tražnju za stanovima. Naime sve dok je potražnja u porastu u odnosu na količinu izgradnje, ali i postojanje povoljnih stambenih kredita sa nižom kamatnom stopom, pri čijoj otplati rata kredita ne premašuje cenu rentiranja stana sličnih karakteristika, ljudi će se odlučivati da na takav način reše svoje stambeno pitanje.
